હવાડા: ગામના પશુઓ માટે પાણીનો ખજાનો અને જવાબદારી 29/09/2025

હવાડા: ગામના પશુઓ માટે પાણીનો ખજાનો અને જવાબદારી

પ્રકાશિત તારીખ:
રજિસ્ટ્રેશન નંબર: UDYAM-GJ-04-0039852

ગામમાં ગાય, ભેંસ, બકરો, બકરીને પીવાનું પાણી મળે તેવું હોવું ખૂબ jaruri છે. હવાડા એટલે એવો તળાવ, કૂવો કે ટાંકી, જ્યાં પશુઓ પાણી પી શકે. પાણી ન મળે તો પશુઓના દુધ, તંદુરસ્તી અને ખેડૂતની આવક પર સીધી અસર પડે છે.

હવાડા કેમ ન બનતા?

• જમીનનો વિવાદ – કયાં હવાડા બનાવશો તે નક્કી નથી.
• બજેટની અછત – પૈસા ન હોવાને કારણે કામ અટકી જાય છે.
• સર્વે અને દેખરેખનો અભાવ – બનાવતી વખતે દોષ રહે છે.
• સરકારી મંજૂરીમાં વિલંબ – યોગ્ય સમય પર પરવાનગી ન મળવી.
• ભ્રષ્ટાચાર – કેટલીક વખત ગ્રામ પંચાયતના સર્પંચ અથવા અધિકારીઓ ગ્રાન્ટનો પુરો ઉપયોગ ન કરતા, ભાગ ચોરી લે છે. ઉદાહરણ તરીકે, હવાડા માટે આપવામાં આવેલ બજેટમાંથી મજૂરોને પૂરતું પગાર ન આપવું, કે હવાડા ન બને તેમ દસ્તાવેજો બતાવવું. આ કારણે હવાડા અધૂરા રહે છે અને પશુઓને પાણી ન મળે.

ગ્રાન્ટથી શું થઈ શકે?

રાજ્ય સરકાર દર વર્ષે ગ્રામ પંચાયતને હવાડા બનાવવાની ગ્રાન્ટ આપે છે. આ ગ્રાન્ટથી:

• નવા હવાડા કે ટાંકી બનાવી શકાય છે.
• પાણી શુદ્ધ અને પૂરતું રહે તે માટે જાળવણી કરી શકાય છે.
• ગામના પશુપાલનને સરળ અને લાભદાયક બનાવવામાં આવે છે.

દર વર્ષે કરવાનું મહત્વપૂર્ણ કામ: હવાડામાં પાણી યોગ્ય અને સ્વચ્છ છે કે નહીં તે દર વર્ષે તપાસવું. જો ગ્રાન્ટ સર્પંચ દ્વારા ભ્રષ્ટાચાર માટે ઉપયોગ થઈ રહ્યો હોય, તો તે કામ પુરું ન થાય અને પશુઓ પર અસર થાય છે.

સર્પંચમાં ભ્રષ્ટાચાર હોય તો શું કરવું?

• લખિત ફરિયાદ – તાલુકા વિકાસ અધિકારી (TDO) અથવા જિલ્લાક્ષેત્ર વિકાસ વિભાગને મોકલો.
• RTIનો ઉપયોગ – હવાડા પ્રોજેક્ટ, બજેટ અને ખર્ચની સંપૂર્ણ માહિતી મેળવવી.
• ગામ સભા/સામુહિક કદી – ગામના લોકોને સાથે લઈને મથક પર રજૂઆત.
• સામાજિક મીડિયા અને બ્લોગ – અવાજ ઉઠાવો, જેથી પ્રોજેક્ટ પર નજર રાખી શકાય.

નોટ: આ સમસ્યા માત્ર એક ગામની નથી. ગુજરાતના અનેક ગામોમાં હવાડા, પાણીના ટેન્ક અને અન્ય પંચાયત પ્રોજેક્ટ માટે ગ્રાન્ટ મળતાં હોવા છતાં, ભ્રષ્ટાચાર અને યોગ્ય દેખરેખ ન હોવાને કારણે પાણીની સુવિધા પૂરતી નથી. આ ગામ-ગામની સામાન્ય સમસ્યા છે જે વિદ્યાર્થીઓ, ખેડૂતો અને નાગરિકોને સચેત રહેવાનું કહે છે.

હવાડા બનાવવું માત્ર પાણી પૂરું કરવું નહીં, પરંતુ ગામના પશુપાલન અને કૃષિ વિકાસ માટે પણ જરૂરી છે. ગ્રાન્ટ મળે અને યોગ્ય દેખરેખ થાય, તો પાણી, પશુઓ અને ખેડૂત બધાને લાભ થાય છે.

તંત્રી: Govindbhai Thakor
મીડિયા: બનાસ સમાચાર