📰 “ગ્રામ વિકાસની ચાવી – ગ્રામ પંચાયતને મળતી ગ્રાન્ટો”

📍 તમારું ગામ – તમારો અધિકાર, તમારો હિસ્સો

🗒️ નોંધ:

આ માહિતી સૂત્રો દ્વારા પ્રાપ્ત થયી છે.

✍️ વિશેષ લેખ : ગ્રામજનો માટે જાણવાની અગત્યની માહિતી

દરેક ગામનો વિકાસ માત્ર સરકાર પર નહિ, પણ ગામજનોની જાગૃતતાપર પણ આધારિત છે. દરેક ગ્રામ પંચાયતને સરકાર અને જનપ્રતિનિધિઓ તરફથી અનેક પ્રકારની ગ્રાન્ટો ફાળવવામાં આવે છે — પણ પ્રશ્ન એ છે કે શું આપણને ખબર છે કે કેટલી રકમ આવે છે અને ક્યાં વપરાય છે?

ચાલો જાણીએ “ગ્રામ પંચાયતને મળતી મુખ્ય ગ્રાન્ટો” વિશે વિગતે👇

🔹 ૧. સંસદસભ્યની ગ્રાન્ટ

દર વર્ષે દરેક સંસદસભ્યને પોતાના મતવિસ્તાર માટે ₹5 કરોડની ગ્રાન્ટ ફાળવાય છે. 👉 5 વર્ષમાં કુલ ₹25 કરોડ. આ રકમ ગામોમાં વિકાસ કાર્યો માટે વપરાય છે — જેમ કે રોડ, લાઈટ, પાણી અને શૌચાલય જેવી સુવિધાઓ.

🔹 ૨. ધારાસભ્યની ગ્રાન્ટ

દર વર્ષે ધારાસભ્યને ₹1.5 કરોડ મળે છે, એટલે પાંચ વર્ષમાં ₹7.5 કરોડ સુધીની ગ્રાન્ટ ગામોને ફાળવાય છે.

🔹 ૩. રાજ્યસભા સભ્યની ગ્રાન્ટ

રાજ્યસભાના સભ્યોને પણ પોતાના વિસ્તાર માટે ₹5 કરોડ દર વર્ષે ફાળવાય છે, એટલે 5 વર્ષમાં ₹25 કરોડનો હિસ્સો બને છે.

🔹 ૪. સ્વભંડોળની ગ્રાન્ટ

ગ્રામ પંચાયત પોતાની આવક — જેવી કે ઘરવેરો, પાણીવેરો વગેરે — પરથી પણ ટકાવારી પ્રમાણે “સ્વભંડોળની ગ્રાન્ટ” મેળવે છે.

🔹 ૫. જીલ્લા પંચાયત સભ્યની ગ્રાન્ટ

જીલ્લા પંચાયતના સભ્યોને તેમના વિસ્તારમાં નાના વિકાસ કાર્યો માટે અલગ ગ્રાન્ટ ફાળવાય છે.

🔹 ૬. ATVT (આપણો તાલુકો – વાઇબ્રન્ટ તાલુકો) ગ્રાન્ટ

દર વર્ષે દરેક તાલુકાને ₹1 કરોડ ફાળવાય છે. આ રકમ તાલુકાની અંદરના ગામોમાં વહેંચાય છે — કોઈને ₹1 લાખ, કોઈને ₹2 લાખ, કોઈને ₹5 લાખ એમ અનુપાતે. 👉 5 વર્ષમાં ₹5 કરોડ સુધીનો લાભ.

🔹 ૭. જીલ્લા આયોજન મંડળ ગ્રાન્ટ

દર વર્ષે ₹1 કરોડની ગ્રાન્ટ વિકાસ યોજનાઓ માટે ફાળવાય છે. 👉 5 વર્ષમાં ₹5 કરોડ.

🔹 ૮. DMF (District Mineral Fund) ગ્રાન્ટ

જે જીલ્લામાં ખાણ-ખનીજની લીજ અપાય છે, ત્યાં ખાણકામથી થતી આવકમાંથી 60% રકમ પાછી ગ્રામ પંચાયતને વિકાસ માટે આપવામાં આવે છે.

🔹 ૯. સ્વચ્છતા ગ્રાન્ટ

દરેક ગામને વસ્તી મુજબ ગ્રાન્ટ મળે છે. ઉદાહરણ તરીકે, 5000 વસ્તી ધરાવતા ગામને — 👉 5000 × ₹25 = ₹1,25,000 સુધીની ગ્રાન્ટ.

🔹 ૧૦. ઓક્ટ્રોય ગ્રાન્ટ

સરકાર દર વર્ષે સીધી સરપંચના ખાતામાં આ ગ્રાન્ટ જમા કરે છે. ઉદાહરણ તરીકે, 3500 વસ્તી ધરાવતા ગામમાં આશરે ₹1,21,000 સુધીની રકમ મળે છે.

🔹 ૧૧. નાણાં પંચ (Finance Commission) ગ્રાન્ટ

ભારત સરકારના પંચવર્ષીય આયોજન મુજબ, દરેક ગામને માથાદીઠ ₹4000 જેટલી રકમ ફાળવાય છે. 👉 4000 વસ્તી ધરાવતા ગામ માટે લગભગ ₹16–17 લાખ દર વર્ષે. 👉 5 વર્ષમાં કુલ ₹85 લાખ સુધીનો ફાળો.

🔹 ૧૨. પરફોર્મન્સ ગ્રાન્ટ

જે ગ્રામ પંચાયત ફાળવેલી ગ્રાન્ટ સમયસર વાપરી લે છે અને યોગ્ય રીતે કામ પૂર્ણ કરે છે, તેને વધારાની “પરફોર્મન્સ ગ્રાન્ટ” આપવામાં આવે છે — આ પ્રોત્સાહક ગ્રાન્ટ છે.

🔹 ૧૩. ગ્રામ સભા ગ્રાન્ટ

આ ગ્રાન્ટ વસ્તી અને વિકાસ કાર્યોના આધારે ફાળવાય છે. એકંદરે સરેરાશ રીતે દરેક ગ્રામ પંચાયતને દર વર્ષે ₹12–13 કરોડ સુધીની કુલ ગ્રાન્ટ મળતી હોય છે. 👉 5 વર્ષમાં આશરે ₹60 કરોડ સુધીની શક્યતા!

🪶 ગામજનો માટે સંદેશ

સરકાર ગામના વિકાસ માટે લાખો-કરોડો રૂપિયાની ગ્રાન્ટ આપે છે, પણ એનો સાચો ઉપયોગ માત્ર ત્યારે જ થાય જ્યારે ગામજનો જાગૃત રહે.

📒 તમારી અંગત ડાયરીમાં નોંધો:

કઈ યોજના હેઠળ કેટલી ગ્રાન્ટ મળી?
ક્યાં વપરાઈ?
કોણે ઉપયોગની નોધ રાખી?

📞 જરૂર પડે તો તમારી ગ્રામ પંચાયતના તલાટી, સર્કલ ઓફિસર કે તાલુકા વિકાસ અધિકારીને સવિનય મળી પૂછપરછ કરો. કારણ કે “જાગૃત નાગરિક જ સાચો વિકાસ લાવે છે.”

ગ્રામ વિકાસની ચાવી – ગ્રામ પંચાયતને મળતી ગ્રાન્ટો